วันพุธที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2556

ขนมไทย 9 มงคล กับความเชื่อของคนไทยในอดีต


         คนไทยมีความเชื่อกันมาตั้งแต่โบราณว่า  ถ้าจัดงานมงคลจะต้องมี ขนมไทย 9 มงคล เลี้ยงแขกบ้านแขกเมือง เพื่อเอาเคล็ดเอาฤกษ์และเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ผู้เข้าร่วมงานให้มีความสุข ความเจริญรุ่งเรือง มั่งคั่งร่ำรวย ตามความหมายของขนมทั้ง 9 ชนิด


ขนมไทย เอกลักษณ์ของความเป็นไทย นอกจากจะมีความงดงามวิจิตร ละเอียดอ่อน พิถีพิถันในทุกขั้นตอนการทำแล้ว ยังมีรสชาติที่อร่อย หอมกลิ่นพืชพรรณจากธรรมชาติและกลิ่นอบร่ำควันเทียน
อีกทั้งขนมแต่ละชนิดยังมีชื่อเรียกที่บ่งบอกถึงคุณค่า และแฝงไปด้วยความหมายอันเป็นสิริมงคล  คำว่า มงคล หมายถึง สิ่งที่นำมาซึ่งความดีงามและความเจริญรุ่งเรือง ส่วน ขนมมงคล” หมายถึง ขนมไทยที่นำไปใช้ประกอบเครื่องคาวหวาน ถวายพระ เลี้ยงแขก ในงานพิธีมงคลต่างๆ เช่น งานมงคลสมรส งานบวช หรืองานขึ้นบ้านใหม่ เป็นต้น โดยจะต้องเลือกใช้เฉพาะขนมไทยที่มีชื่อไพเราะและเป็นสิริมงคล ดังเช่น ขนมมงคล 9 อย่าง ที่จะกล่าวต่อไป
       
ทองหยิบ
         1. ทองหยิบ เป็นขนมมงคลชนิดหนึ่งมีลักษณะงดงามคล้ายดอกไม้
สีทอง ต้องใช้ความสามารถและความพิถีพิถันเป็นอย่างมากในการประดิษฐ์ประดอย จับกลีบให้มีความงดงามเหมือนกลีบดอกไม้ ขนมทองหยิบ เป็นชื่อสิริมงคลเชื่อว่าหากนำไปใช้ประกอบพิธีมงคลต่างๆ หรือให้เป็นของขวัญ
แก่ใครแล้วจะทำให้เกิดความมั่งคั่งร่ำรวย หยิบจับการงานสิ่งใดก็จะร่ำรวย
มีเงินมีทองสมดังชื่อ ทองหยิบ
ทองหยอด

2. ทองหยอด  ใช้ประกอบในพิธีมงคลทั้งหลายหรือมอบเป็นของขวัญในโอกาสสำคัญๆ แด่ผู้ใหญ่ที่เคารพรัก หรือญาติสนิทมิตรสหาย แทนคำอวยพร ให้ร่ำรวยมีเงินมีทองใช้จ่ายอย่างไม่รู้หมดสิ้น ประดุจให้ทองคำแก่กัน

ฝอยทอง

3. ฝอยทอ เป็นขนมในตระกูลทองที่มีลักษณะเป็นเส้น นิยมใช้กันในงานมงคลสมรส ถือเคล็ดกันว่าห้ามตัดขนมให้สั้น ต้องปล่อยให้เป็นเส้นยาวๆ เพื่อที่คู่บ่าวสาวจะได้ครองชีวิตคู่และรักกันได้อย่างยืนยาวตลอดไปเหมือนขนม ฝอยทอง

ขนมชั้น

4. ขนมชั้น เป็นขนมไทยที่ถือเป็นขนมมงคล และจะต้องหยอดขนมชั้นๆ ให้ได้ 9 ชั้น เพราะคนไทยมีความเชื่อว่าเลข 9 เป็นเลขสิริมงคล หมายถึง ความเจริญก้าวหน้าและขนมชั้นก็หมายถึงการได้เลื่อนชั้น เลื่อนยศถาบรรดาศักดิ์ ให้สูงส่งยิ่งๆขึ้นไป
ทองเอก

       5. ทองเอก เป็นขนมในตระกูลทองอีกชนิดหนึ่งที่ต้องใช้ความพิถีพิถันเป็นอย่างยิ่งในทุกขั้นตอนการทำ ขนมทองเอกมีลักษณะที่สง่างามโดดเด่นกว่าขนมตระกูลทองชนิดอื่นๆ ตรงที่มีทองคำเปลวติดไว้ที่ด้านบนของขนม คำว่า เอกหมายความถึง การเป็นที่หนึ่ง การใช้ขนมทองเอกประกอบพิธีมงคลสำคัญต่างๆ หรือใช้มอบเป็นของขวัญในงานฉลองการเลื่อนยศ 
เลื่อนตำแหน่ง จึงเปรียบเสมือนคำอวยพรให้เป็นที่หนึ่งด้วย
เม็ดขนุน

6. เม็ดขนุน เป็นหนึ่งในขนมตระกูลทองเช่นกัน ขนมจะมีสีเหลืองทอง รูปร่างจะคล้ายกับเม็ดขนุน ข้างในมีไส้ทำด้วย ถั่วเขียวบด มีความเชื่อกันว่า ชื่อของขนมเม็ดขนุน จะเป็นสิริมงคลช่วยให้มีคนสนับสนุนในเรื่อง         การดำเนินชีวิตและในหน้าที่การงาน หรือกิจการต่างๆที่ได้กระทำอยู่
จ่ามงกุฎ

7. จ่ามงกุฎ เป็นขนมที่ทำยากมีขั้นตอนในการทำสลับซับซ้อน นิยมทำกันเพื่อใช้ประกอบพิธีการที่สำคัญจริงๆ คำว่า จ่ามงกุฎหมายถึงการเป็นหัวหน้าสูงสุดแสดงถึงความมีเกียรติยศสูงส่ง นิยมใช้เป็นของขวัญในงานเลื่อนยศเลื่อนตำแหน่ง ถือเป็นการแสดงความยินดี และอวยพรให้มีความก้าวหน้าในหน้าที่การงานยิ่งๆขึ้นไป
ขนมถ้วยฟู

8. ขนมถ้วยฟู ให้ความหมายอันเป็นสิริมงคล หมายถึง ความเจริญรุ่งเรืองเฟื่องฟู นิยมใช้ประกอบในพิธีมงคลต่างๆทุกงาน เคล็ดลับของการทำขนมถ้วยให้มีกลิ่นหอมน่ารับประทานนั้น คือการใช้น้ำดอกไม้สดเป็น ส่วนผสม และการอบร่ำด้วยดอกมะลิสดในขั้นตอนสุดท้ายของการทำ
เสน่ห์จันทน์

9. ขนมเสน่ห์จันทน์ “จันทน์เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่งมีผลสุก สีเหลือง เปล่งปลั่งทั้งสวยงามและมีกลิ่นหอมชวนให้หลงใหลคนโบราณจึงนำความมีเสน่ห์ของผลจันทน์มาประยุกต์ทำเป็นขนมและได้นำผลจันทน์ป่น”      มาเป็นส่วนผสมทำให้มีกลิ่นหอมเหมือนผลจันทน์ ให้ชื่อว่าขนมเสน่ห์จันทน์โดยเชื่อว่า คำว่า เสน่ห์จันทน์ เป็นคำที่มีสิริมงคลจะทำให้มีเสน่ห์  คนรักคนหลงดังเสน่ห์ของผลจันทน์ ขนมเสน่ห์จันทน์จึงถูกนำมาใช้ประกอบในงานพิธีมงคลสมรส

ที่มา : http://www.bkkparttime.com














1 ความคิดเห็น:

  1. ใช้เป็นบทเรียนภาษาไทยพื้นฐานสอนนิสิตกัมพูชาในทุนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ผลตอบรับดีมาก

    ตอบลบ